«جگیم٬ جگین٬ جگی٬...»

یازار : اورمولو

+0 Bəyən
«صیفت» درسینده ائیلملیک صیفتلرله تانیش اوْلدوق٬ بۇنلارین «ii.ایکینجی دسته: ... اجاق acaq، _َجَک əcək (یاجاق yacaq، یه‌جَک yəcək): اولاجاق، گلجک، یاشایاجاق، اله‌یه‌جَک. [بوُ اولاجاق بیر ایش‌دیر.]»-دن فایدالاناراق بۇگۆنکو کۆچه-بازار دیلینده اوْلان بیر نوع خطالاری دۆزلده بیلیریک:

اوْ کیتاب کی آلاجاقسینیز چتین تاپیلیر.آلاجاغینیز کیتاب چتین تاپیلیر.

اوْ یئر کی اوْرا گئده‌جکلر اۇزاق‌می دئییل؟گئده‌جکلری یئر اۇزاق‌می دئییل؟

ایشی کی گؤره‌جگم هامیمیزا فایدا وئره‌جکدیر.گؤره‌جگیم ایش هامیمیزا فایدا وئره‌جکدیر.

دیقّت: سوْن اؤرنکده بیر خطا داها واردیر. فارسجادا «نکره» علامتی اوْلان «ـی»٬ «ایشی کی» سؤزونده ایشلنیبدیر؛ تۆرکجه‌ده «ـی» تاماملیق علامتی‌دیر (ایشی گؤردو٬ پالتاری ساتدی٬ ...).




«دیغی»دان فایدالانماق

یازار : اورمولو

+0 Bəyən
بۇ درسه باخاراق٬ بعضی جۆمله‌لریمیزی داها قیسا و داها دۆزگون بیر شکیله چئویره بیلریک:

نئجه کی ائشیتدین دئ
ائشیتدیگین کیمی دئ.

اوْ پالتار کی تۆرکیه‌دن آلدیز هاردا؟ 
تۆرکیه‌دن آلدیغینیز پالتار هاردا؟

اوْ سؤزلر کی دۆنن سؤیله‌دی اۇنودوبدور
دۆنن سؤیله‌دیگی سؤزلری اۇنودوبدور.

نئجه کی سؤز وئردیلر وقتینده ده گلدیلر
سؤز وئردیکلری کیمی وقتینده ده گلدیلر.


آچار سؤزلر : تورکجه‌نی قورویاق,

ائیله‌یه بیلیر؟

یازار : اورمولو

+0 Bəyən
ایران تۆرکلری‌نین بوگۆنکو دانێشێغێندا، فارسجادان قایناقلانمێش آیدێن خطالاردان بیری، «ائیله‌یه بیلمک» فعلی‌نین یانلیش شکیلده ایشلنمه‌سی‌دیر. اؤرنک ایله بو مسأله‌نی آچێقلایێرێق:

یانلێش  ائیله‌یه بیلیر ایشله‌یه.

دۆزگونایشله‌یه بیلیر.


یانلێش  ائیله‌یه بیلَرسن گله‌سن؟

دۆزگونگله بیلَرسن؟ (گله بیلرمیسن؟)

یانلێش  ائیله بیلمه‌دی تاپا.

دۆزگونتاپا بیلمه‌دی.


دیقّت ائتسه‌نیز، یانلێش جۆمله‌لر فارسجا مۆعادیل‌لری‌نین ترجۆمه‌سیندن یارانێب‌دێر:

فارسجا ---> می‌تواند آن کار را انجام دهد.

یانلێش مۆعادیلی  ائیله‌یه بیلیر اوْ ایشی گؤره.

دۆزگون مۆعادیلیاوْ ایشی گؤره بیلیر.



آچار سؤزلر : تورکجه‌نی قورویاق, eyləyə bilmək, Türkcəni qoruyaq, ائده بیلمک,

تر، ترین؟!

یازار : اورمولو

+0 Bəyən
"صیفتلرین درجه‌سی" درسینی نظرده توُتاراق، ایران تۆرکلری‌نین دانێشێغێندا آیدێن بیر یانلێشلێغا راست گلیریک: «تر، ترین». بیلدیگیمیز کیمی، تۆرکجه‌ده اۆستونلوک علامتی «تر، ترین» دئییل‌دیر. اؤرنک ایله بوُ مسأله‌نی آچێقلایێرێق:

  • یانلێش  یاخشێتر اولا بیلیر.
  • دۆزگون  داها یاخشێ اولا بیلیر.
  • دۆزگون  یاخشێراق اولا بیلیر.

  • یانلێش  بؤیوکترین ایشی گؤروبسن.
  • دۆزگون  لاپ بؤیوک ایشی گؤروبسن.
  • دۆزگون  ان بؤیوک ایشی گؤروبسن.

  • یانلێش  بوُ پالتار او بیری‌سیندن قێساتردیر.
  • دۆزگون  بوُ پالتار او بیری‌سیندن قێسادێر.
[بوردا «دن» شکیلچی‌سی، خاصیتی آز اولان آدێ بیلدیریر؛ «داها» شکیلچی‌سینه احتیاج یوخدور.]

Ardı (ایدامه‌سی)
آچار سؤزلر : تورکجه نی قورویاق, فاذری,