اون‌بئشینجی درس: آد
یازار : اورمولو
+0 Bəyən
شئیلر و کیمسه‌لرین آدێنێ بیلدیرَن سؤزلره، «آد İsimAd» دئییلیر. آدلار "کیم؟ نه؟ هارا؟" سوال‌لارێندان بیرینه جاواب وئریر. اؤرنک: کیم؟ دوکانچێ، قوناق/ نه؟ کپه‌نک، یاغ/ هارا؟ سوُلدوز، باغ
1) اؤزل (خۆصوصی Xüsusi) آدلار Özəl Adlar: وارلێغێ تک اولان شئیلری بیلدیرن سؤزلره دئییلیر. اؤرنک: ساوالان Savalan، تومروسآنا Tumrus Ana، آلتای Altay
2) گئنَل (عۆمومی Ümumi) آدلار Genəl Adlar: جینسی‌بیر شئیلرین عۆمومی آدێ اولان سؤزلره دئییلیر. اؤرنک: آغاج Ağac، چیچک Çiçək، کیتاب Kitab
3) مۆجرّد آدلار Mücərrəd Adlar: مادّه خاریجینده اولان و اللنمه‌یَن شئیلرین آدێنا دئییلیر. اؤرنک: یاخشێلێق Yaxşılıq، قوچاق‌لێق Qoçaqlıq، عاغێل Ağıl
4) مۆجرّد اولمایان آدلار Mücərrəd olmayan Adlar: جانلێلار و جانسێزلارێن آدێنا دئییلیر: سوُ Su، قوُش Quş، بوُلاق Bulaq
5) تک‌لیک آدلار Təklik Adlar: آدلارێن چوخو، سونون‌دا توپلو(جمع) علامتی اولمایان‌دا، تک بیر شئیی بیلدیریر. بئله آدلارا، تک‌لیک آدلار دئییلیر. اؤرنک: ائو Ev، چانتا Çanta، قایێش Qayış، بوُداق Budaq
6) چوخ‌لوق آدلار Çoxluq Adlar: سونون‌دا توپلو علامتی اولمایان‌دا دا چوخلوغو بیلدیرَن آدلارا دئییلیر. اؤرنک: ائل El، طایفا Tayfa، اولوس Ulus، سۆرو Sürü، ناخێر Naxır، اێلخێ İlxı
7) آدلارێن توپلوسو Adların Toplusu: آزربایجان تۆرکجه‌سینده آدلارێن جمع علامتی، ایکی‌چئشیدلی «لار lar، لر lər»دن عیبارت‌دیر. آدێن سون سسلی‌سی قالێن اولسا «لار lar»، اینجه اولسا «لر lər»دن یارارلانارلار(قوللانارلار). اؤرنک: چای ---> چایلار Çaylar، ائل ---> ائللر Ellər، آرپا ---> آرپالار Arpalar، گمی ---> گمیلر Gəmilər
1) اؤزل (خۆصوصی Xüsusi) آدلار Özəl Adlar: وارلێغێ تک اولان شئیلری بیلدیرن سؤزلره دئییلیر. اؤرنک: ساوالان Savalan، تومروسآنا Tumrus Ana، آلتای Altay
2) گئنَل (عۆمومی Ümumi) آدلار Genəl Adlar: جینسی‌بیر شئیلرین عۆمومی آدێ اولان سؤزلره دئییلیر. اؤرنک: آغاج Ağac، چیچک Çiçək، کیتاب Kitab
3) مۆجرّد آدلار Mücərrəd Adlar: مادّه خاریجینده اولان و اللنمه‌یَن شئیلرین آدێنا دئییلیر. اؤرنک: یاخشێلێق Yaxşılıq، قوچاق‌لێق Qoçaqlıq، عاغێل Ağıl
4) مۆجرّد اولمایان آدلار Mücərrəd olmayan Adlar: جانلێلار و جانسێزلارێن آدێنا دئییلیر: سوُ Su، قوُش Quş، بوُلاق Bulaq
5) تک‌لیک آدلار Təklik Adlar: آدلارێن چوخو، سونون‌دا توپلو(جمع) علامتی اولمایان‌دا، تک بیر شئیی بیلدیریر. بئله آدلارا، تک‌لیک آدلار دئییلیر. اؤرنک: ائو Ev، چانتا Çanta، قایێش Qayış، بوُداق Budaq
6) چوخ‌لوق آدلار Çoxluq Adlar: سونون‌دا توپلو علامتی اولمایان‌دا دا چوخلوغو بیلدیرَن آدلارا دئییلیر. اؤرنک: ائل El، طایفا Tayfa، اولوس Ulus، سۆرو Sürü، ناخێر Naxır، اێلخێ İlxı
7) آدلارێن توپلوسو Adların Toplusu: آزربایجان تۆرکجه‌سینده آدلارێن جمع علامتی، ایکی‌چئشیدلی «لار lar، لر lər»دن عیبارت‌دیر. آدێن سون سسلی‌سی قالێن اولسا «لار lar»، اینجه اولسا «لر lər»دن یارارلانارلار(قوللانارلار). اؤرنک: چای ---> چایلار Çaylar، ائل ---> ائللر Ellər، آرپا ---> آرپالار Arpalar، گمی ---> گمیلر Gəmilər
قایناق‌لار: قێساجێق آذربایجان تۆرکجه‌سی حاقّێندا، کۆیلۆ سعید نجّاری
معاصیر ادبی آذری دیلی، پروفسور دوقتور محمدتقی زهتابی، آشینا نشریاتی، 1379 