ییرمی‌اوچونجو درس: سای
یازار : اورمولو
+0 Bəyən
شئیلرین میقدارێنێ، سایێنێ بیلدیرن سؤزلره سای دئییلیر. آزربایجان تۆرکجه‌سینده دؤرد جۆر سای واردیر:
1) میقدار سایلارێ Miqdar sayları:
2) سێرا سایلارێ Sıra sayları: بوُ سایلار، شئیلرین سێراسێنێ بیلدیریر. بوُ سایلار، میقدار سایلارێنا دؤردچئشیدلی «اێنجێ، اینجی، اوُنجو، اۆنجو» شکیلچیلرینی آرتێرماق ایله دۆزَلیر. اؤرنک: آلتێنجێ (6-جێ)، بیرینجی (1-جی)، دوققوزونجو (9-جو)، اۆچونجو (3-جۆ).
3) کسر سایلارێ Kəsr sayları: بوُ سایلار بۆتون بیر سایێن مۆعیّن میقدارێنێ بیلدیریر. اؤرنک: 5/100 یۆزده بئش، 2/7 4 دؤرد تام و یئددی‌ده ایکی، 7.3 یئددی تام و اون‌دا اۆچ.
4) غئیری-مۆعیّن سایلار Qeyri-müəyyən saylar: بوُ سایلار تام غئیری-مۆعیّن بیر میقدارێ نظرده جانلاندێرێر. بوُ سایلار «آز، چوخ، خئیلی، بیر قدر، بوُ قدر، چوخلو، ...» کیمی سؤزلردیر. اؤرنک: چوخلو سؤزلر بیلیر. آزدان-چوخدان تاپیب یئدیک.
1) میقدار سایلارێ Miqdar sayları:
- ساده سایلار Sadə saylar: بیردن اوناچان (1-10)، اونلوق‌لار، یۆز، مین، میلیون و میلیارد سایلارێ ساده‌دیر.
- مۆرکّب سایلار Mürəkkəb saylar: ایکی و داها آرتێق کلمه ایله ایفاده اولونان سایلارا، مۆرکّب سای دئییلیر. اؤرنک: اون بئش، یۆز دوققوز.
2) سێرا سایلارێ Sıra sayları: بوُ سایلار، شئیلرین سێراسێنێ بیلدیریر. بوُ سایلار، میقدار سایلارێنا دؤردچئشیدلی «اێنجێ، اینجی، اوُنجو، اۆنجو» شکیلچیلرینی آرتێرماق ایله دۆزَلیر. اؤرنک: آلتێنجێ (6-جێ)، بیرینجی (1-جی)، دوققوزونجو (9-جو)، اۆچونجو (3-جۆ).
3) کسر سایلارێ Kəsr sayları: بوُ سایلار بۆتون بیر سایێن مۆعیّن میقدارێنێ بیلدیریر. اؤرنک: 5/100 یۆزده بئش، 2/7 4 دؤرد تام و یئددی‌ده ایکی، 7.3 یئددی تام و اون‌دا اۆچ.
4) غئیری-مۆعیّن سایلار Qeyri-müəyyən saylar: بوُ سایلار تام غئیری-مۆعیّن بیر میقدارێ نظرده جانلاندێرێر. بوُ سایلار «آز، چوخ، خئیلی، بیر قدر، بوُ قدر، چوخلو، ...» کیمی سؤزلردیر. اؤرنک: چوخلو سؤزلر بیلیر. آزدان-چوخدان تاپیب یئدیک.
قایناق‌لار: قێساجێق آذربایجان تۆرکجه‌سی حاقّێندا، کۆیلۆ سعید نجّاری
معاصیر ادبی آذری دیلی، پروفسور دوقتور محمدتقی زهتابی، آشینا نشریاتی، ۱۳۷۹ 