یئددینجی درس: هیجا

یازار : اورمولو

+0 Bəyən
سؤزلر پارچا-پارچا دئییلیر؛ هر پارچا بیر هیجادێر و هر هیجادا بیر سس‌لی واردێر:
  • بیر هیجالێ: آت At، گؤز Göz
  • ایکی هیجالێ: آنا Ana، قوچاق Qoçaq
  • اۆچ‌هیجالێ: قارداش‌لێق Qardaşlıq، کَپه‌نَک Kəpənək
  • دؤردهیجالێ: یازێچێلێق Yazıçılıq، ایستانبول‌لو İstanbullu
  • بئش‌هیجالێ: آزربایجانچێ Azərbaycançı، یاشێل‌لاشدێرماق Yaşıllaşdırmaq
آذربایجان تۆرکجه‌سی‌نین اصل سؤزلرینی نظرده آلاراق، بئش نوع هیجا گؤرۆرۆک:
  • تام آچێق هیجا: سؤزۆن اوّلینده گلر و یالنیز بیر سسلی‌دن عیبارت اولار. اؤرنک: «آ»+نا A+na، «او»+غوز O+ğuz.
  • آچێق هیجا: بیر سس‌سیز ایله بیر سسلی‌دن عیبارت‌دیر و سؤزون هر یئرینده گله بیلَر. اؤرنک: بی+بی Bi+bi، دَ+وه Də+və.
  • قاپالێ هیجا: بیر سسلی ایله بیر سس‌سیزدن قوُرولان هیجادێر. بوُ هیجا سؤزون هر یئرینده گله بیلر. اؤرنک: آت At، اۆچ Üç.
  • تام قاپالێ هیجا: ایکی سس‎سیز ایله آرالاریندا بیر سسلی‌دن عیبارت اولان هیجادێر. بوُ هیجا سؤزون هر یئرینده ایشلَنیر. اؤرنک: بال Bal، کۆل Kül.
  • ایکینجی تام قاپالێ هیجا: اۆچ سس‌سیز و بیرینجی سس‌سیزدن سونرا گلن، بیر سسلی‌دن عیبارت اولان هیجادێر. سونراکی ایکی سس‌سیزدن بیری مۆطلق جینگیلتی‌لی اولمالێدێر: سَرت Sərt، قوُرد Qurd.
سونون‌دا ایکی سس‌سیز اولان هیجالارێن بیر سێراسێنێن اوّلینده سس‌سیز اولمایێر: آلت Alt، اۆست Üst، اؤرت Ört، اؤلچ Ölç...

قایناق‌لار: قێساجێق آذربایجان تۆرکجه‌سی حاقّێندا، کۆیلۆ سعید نجّاری

معاصیر ادبی آذری دیلی، پروفسور دوقتور محمدتقی زهتابی، آشینا نشریاتی، 1379


آچار سؤزلر : هیجا, سسلر, تورکجه,